Dit blog is een eerbetoon aan de mannen in onze groepen. Woensdagavond, onderweg naar huis na vier intense sessies, klonk het nummer Grow As We Go van Ben Platt door de auto. If change is what you need, you can change right next to me, klinkt door de speakers terwijl ik over de snelweg rijd. De tekst raakte me - het is alsof dit nummer precies verwoordt wat ik wekelijks zie gebeuren in de groepen.
Voor de mannen waarmee wij werken – mannen die zijn vastgelopen in seksverslaving, liefdesverslaving en aandachtsverslaving – is het concept van verbinding volstrekt onbekend terrein. Sterker nog: de meeste van hen hebben ergens in hun leven geleerd dat ze alles alleen moeten doen. Hulp vragen? Het voelt voor hen niet alleen als iets onmogelijks, het voelt zelfs onveilig. In plaats daarvan heerst er een diepgeworteld geloof: “Ik kan niemand anders vertrouwen. Uiteindelijk sta ik er alleen voor.”
De kracht van de groep
Maar binnen de groep gebeurt er iets bijzonders. Langzaam ontstaat een veilige ruimte waarin deze diepgewortelde overtuigingen voorzichtig onderzocht kunnen worden. Het vraagt nogal wat van deze mannen om een verhaal, jarenlang verborgen in schaamte te delen met anderen. Maar telkens zie ik hetzelfde: zodra één iemand zich openstelt, volgt een ander. De groep lijkt stilletjes te zeggen: ‘Je hoeft dit niet alleen te doen. Wij dragen het samen.’
Eerlijkheid en acceptatie
Een paar weken geleden was er een nieuwe man in de groep gestart. “Hoe was het voor je vandaag?” vroeg mijn collega Chris aan het einde. “Best overweldigend,” zei hij voorzichtig. “Ik heb nog nooit een groep mannen gezien die zo eerlijk waren, en zo open.” Iemand anders knikte en zei “Dit is de plek waar ik niet word veroordeeld, niet afgewezen, maar…” Hij zocht naar de juiste woorden. “…gewoon gezien, zoals ik ben.” Voor de mannen in onze groepen kan het verpletterend zijn om te ontdekken dat ze in een ruimte zitten waar niemand hen veroordeelt. Volgens Carl Rogers is dit de kern van heling: “Wanneer iemand werkelijk wordt gehoord en geaccepteerd, ontstaat er een basis waarop verandering kan plaatsvinden.”
Ons zelf laten zien
Dat is precies wat de mannen in onze groepen ontdekken. Door zich open te stellen, ervaren ze dat acceptatie en steun niet alleen mogelijk zijn, maar dat dit essentieel is voor verandering. Maar er is een voorwaarde om gezien te worden, namelijk dat we onszelf ook laten zien. Niet alleen onze successen en sterke kanten, maar juist de delen die we in de schaduw hebben gehouden – de schaamte, onzekerheid, pijn, en de verhalen die we liever vergeten. Deze moed om onszelf te tonen is geen vanzelfsprekendheid. Ieder mens heeft de neiging om pijnlijke emoties te vermijden of weg te duwen: angst, schaamte, verdriet, of ongemak blijven we het liefst weg van. Dit is geen tekortkoming, maar een weerspiegeling van onze menselijke kwetsbaarheid. Zoals Rogers vaak benadrukte: “Het is pas wanneer we onze kwetsbaarheid accepteren, dat we ontdekken wat het betekent om echt mens te zijn.”
De grote problemen in het leven kunnen wij niet alleen oplossen. Dat kan niemand. Maar in de veiligheid van de groep wordt duidelijk dat dit onvermogen geen falen is, maar een uitnodiging. Een uitnodiging om onszelf niet alleen te dragen, maar om ons te laten dragen door anderen. Zoals Rogers zei: “Empathie en acceptatie zijn niet alleen voorwaarden voor groei; ze zijn de essentie van wat het betekent om verbonden te zijn.”
Ik vind het iedere keer weer bijzonder dat ik hier getuige van mag zijn en voel hoe zeer ik van mijn werk houd. Misschien omdat ik ook voel hoe belangrijk het is wat ik zelf in mijn herstel heb geleerd: dat we de grote problemen in ons leven niet alleen kunnen oplossen. Dat het geen zwakte is, maar juist een voorwaarde voor groei om anderen daarin toe te laten.
Een eerbetoon aan de groep
Ben Platt zingt: When you're high, I'll take the lows. You can ebb and I can flow. And we'll take it slow and grow as we go. Deze woorden vangen voor mij de essentie van wat Yalom benadrukt: dat het accepteren van elkaars kwetsbaarheid en imperfectie ons in staat stelt samen te groeien. In de groep leren we niet alleen om te delen, maar ook om op te vangen en opgevangen te worden. Daar, in dat samenspel, vindt echte verandering plaats. En dat geldt niet alleen voor de mannen in onze groep, dat geldt voor iedereen. Dat is het werk wat de mannen in de groep doen en dat wens ik iedereen toe in 2025!
Reactie plaatsen
Reacties